کاخ اردشیر بابکان ، نمادی باشکوه از دوران ساسانی - فروشگاه کامپیوتر

به گزارش فروشگاه کامپیوتر، استان فارس یکی از کهن ترین نواحی گردشگری و باستانی ایران است. این استان در نقطه نقطه خود، بناهایی تاریخی و کهن به یادگار دارد که نشان از اهمیت و قدمت این منطقه در ادوار گذشته است. کاخ اردشیر بابکان در شهرستان فیروزآباد، یکی از همین بناهای تاریخی است. فیروزآباد از مهم ترین منطقه ها عشایری کشور است که با زیبایی های طبیعی و آثار تاریخی باشکوه همچون مرواریدی ارزشمند، در استان فارس می درخشد. امروز می خواهیم دست در دست خبرنگاران به کاخ اردشیر بابکان و شهرستان فیروزآباد سری بزنیم:

اهمیت کاخ اردشیر بابکان

کاخ اردشیر بابکان

کاخ اردشیر بابکان، یکی از آثار باستانی برجای مانده از دوران حکومت ساسانیان است که از نظر معماری و نوع ساختار آن، به عنوان یکی از آثار ارزشمند ایران باستان به شمار می رود. این کاخ که در استان فارس، سه کیلومتری شهرستان فیروزآباد قرارا گرفته است، مهم ترین اثر تاریخی فیروزآباد است. کاخ اردشیر در سال 1310 در لیست آثار تاریخی کشور به ثبت رسید و به تازگی در لیست میراث دنیای یونسکو نیز ثبت شده است.

برخی از پژوهشگران معتقدند که هر بنای مهمی که در کنار آب ساخته می شده، محلی برای پرستش آناهیتا (الهه آب) بوده است. بنابراین، این بنا کاخ نبوده، بلکه کاربری آن آتشکده است. با این حال برخی اسناد به دست آمده نیز، احتمال کاخ بودن بنا را تایید می نمایند. استاد پیرنیا، یکی از باستان شناسان معروف کشور، گفته است که بسیاری از باستان شناسان غربی در کوشش هستند تا این آتشکده را یک کاخ معرفی نمایند، در حالی که از نظر من این بنا، مشخصه ها و فضاهای مورد احتیاج یک کاخ را در خود ندارد. بعلاوه ممکن است قرارگرفتن این کاخ در کنار چشمه قمپ آتشکده علت این باشد که کاخ اردشیر بابکان را آتشکده فیروزآباد نامیده اند. آتشکده فیروزآباد بزرگترین آتشکده فارس است و درنوشته های گذشتگان بعنوان آتشکده اعظم شناخته می گردد. عده ای از باستان شناسان این بنا را هم پای تخت جمشید می دانند، زیرا که تختگاه ومحل اقامت رسمی اردشیر بابکان (بنیانگذار سلسله ساسانی) بوده است.

تاریخچه فیروزآباد و آتشکده اش

فیروزآباد و آتشکده اش

فیروزآباد، که در قدیم به آن شهر گور می گفتند، شهری بزرگ با حصاری عظیمی بوده که نسبت به زمین های اطرافش در گودی قرار داشته است. زمانی که اسکندر به سرزمین پارس حمله کرد، به علت اینکه نتوانست به حصار شهر رخنه کند، راستا آب رودخانه ای که از کوه جاری بود را به سمت شهر تغییر داد و این شهر را به یک دریاچه تبدیل کرد. این دریاچه قرن ها باقی بود تا این که اردشیر، با تمهیداتی، آب دریاچه را تخلیه کرد و شهر جدیدی به جای شهر گور بنا نهاد. از آن پس، این شهر را اردشیر خوره نامیدند. اردشیر خوره دوباره در زمان حمله اعراب به ایران ویران شد. پس از تسلط عضدالدوله دیلمی بر اعراب، حاکم این شهر، به آبادانی شهرهمت گماشت و از آن به بعد این شهر فیروزآباد خوانده شد. کاخ اردشیر بابکان، قدمتی هزار و 800 ساله دارد و در سال 224 میلادی، به دست اردشیر بابکان ساخته شد. این کاخ یکی ازمهم ترین بناهای ساخته شده در آن دوران در دنیا است.

معماری حیرت انگیز کاخ

معماری حیرت انگیز کاخ

این عمارت با زیربنایی نزدیک به 104 در 55 متر طراحی شده است. ساختمان این بنا، از سه قسمت تشکیل شده است که عبارتند از: یک ایوان مرتفع، سه تالار تو در توی گنبددار و حیاطی با دو ایوان و تالارهایی درکنار آن. ایوان اصلی از راه پلکانی به برکه نزدیک کاخ متصل بوده است. یکی ازنکات زیبا و حیرت انگیز درمعماری این عمارت، به کارگیری مصالح لاشه سنگ و گچ است که درزمان خود بسیار مهم و باشکوه بوده است. این کاخ نخستین بنای دوره ساسانی است که برای آن ایوان و گنبد درنظر گرفته اند.

استفاده از سنگ های نیمه تراش میخکی درساخت قسمت های مختلف کاخ، نمونه ای از سبک وسیاق استادان ایرانی دوران ساسانیان به شمار میرود. تزئینات گچ بری بسیار زیبا و چشم نواز این عمارت نمونه ای از به کارگیری فنون و مهارت های ناب ایرانی است، که هر بیننده را به تحسین وامی دارد. استحکام این تزئینات به قدری است که همچنان پس از گذشت هزار و 800 سال، هنوز قسمت هایی از آن، به خصوص دربالای دیوارهای درونی به جای مانده است.

معماری داخلی

در بخش بالای اینوانچه ها و بعلاوه درگاه ها، گیلوئی هایی به سبک درگاه های مجموعه تخت جمشید تعبیه شده است. دربخش شرقی کاخ اردشیر بابکان ، چهار عمارت گنبدی شکل با اجرای فیل پوش نظیر عمارت هایی که در قلعه اردشیر است قابل مشاهده است. سقف گنبدها در دایره ای به قطر یک متر باز است.

از بیرون بر دیواره های بخش شمالی، چشمه ای جوشان دیده می گردد که استخری طبیعی جلوی این چشمه پدیدار شده است. ورودی از کنار دیوار شرقی کاخ می گذرد که از دلایل آبادانی شهر گور و کاخ ساسانی به شمار می رود. در خارج از کاخ، در فاصله ای نه چندان دو، به آتشدانی خواهیم رسید که به نظر می رسد برای انجام مراسم مذهبی درست شده است. از دید بسیاری ازمردم آن عهد، وجود چهار عنصر آب، آتش، خاک و باد ازمزایای بی نظیر این مکان بوده است.

استفاده از سنگ های میخکی در پایه بنا، ایوان ها و راهروها را می توان مزیتی بر کاخ سروستان دانست. دیوارهای بیرونی کاخ، ستون هایی دارند که به طاق متصل است، این دیوارها پنجره ندارند و معماران، آن ها را مانند دیوار قلعه و دژی مستحکم، ساخته اند.

عناصر بنیادین معماری کاخ اردشیر بابکان سال ها بعد، درایران، درقالب معماری اسلامی به حیات خود ادامه داد. نقشه اصلی کاخ الهام گرفته از معماری دوره هخامنشیان است. کاخ دارای دو مجموعه معماری اداری و مسکونی است که جداگانه اما وابسته به هم است. کاخ اداری به سبک اشکانیان به ایوانی باز و بزرگ ختم می گردد، اما سرسرای چهارگوش گنبددار که طاق بندهای سه کنج آن را می پوشاند، نوآوری اصلی معماران ساسانی است. این سرسرا، اتاق پذیرایی اصلی، تالار بار و تختگاه پادشاه بوده است.

برای پنهان کردن حالت خام و خشن ساختمان، درون و بیرون عمارت با گچ اندود پوشانده شده است. از تزئینات داخلی کاخ، چیز زیادی باقی نمانده است. به نظر می رسد که ستون های پیکره مانند و گچ بری های ظریف قرنیزها نیز به تقلید از قرنیزهای سنگی تخت جمشید طراحی شده است. از ویژگی های دیگر معماری حیرت انگیز این بنا، خیشخان (بادگیر) در دیوارهای آن به منظور جریان یافتن هوا در تالارها و اتاق ها است.

درون و بیرون عمارت

تماشای های نزدیک آتشکده فیروزآباد

تماشای های فیروزآباد

برای اینکه از همه جاذبه های گردشگری استان فارس تماشا کنید، شاید هفته ها وقت گذاشتن هم کم باشد. اگر از شیراز به سمت فیروزآباد حرکت می کنید، پیشنهاد می کنیم اول از قلعه دختر که در نزدیکی کاخ است تماشا کنید. امامزاده جعفر (بنایی متعلق به دوران ایلخانیان)، قلعه حسن آباد، نقارخانه و آتشکده جاذبه های دیگر نزدیک به این کاخ هستند.

برترین زمان بازدید

برترین زمان بازدید

استان فارس به عطر بهارنارنج هایش شناخته می گردد و بهار، شاید برترین فصل سفر به این استان باشد. تابستان ها هم هوا شاید برای بازدید از یک بنای تاریخی در این منطقه بیش از حد گرم باشد. با این حال در تمام ایام سال، همه روزه از ساعت 8 صبح تا 6 بعد از ظهرامکان تماشا کاخ اردشیر بابکان وجود دارد. اگر در فصل مناسبی به فیروزآباد بروید و خوش شانس باشید، ممکن است در راستا به چادرهای ایل قشقایی بر بخورید. در این صورت می توانید چند ساعتی را در کنار عشایر قشقایی بگذرانید و با آداب رسوم زیبایشان، بیشتر آشنا شوید. از آداب و رسوم جالب قشقایی ها که ساکن این منطقه هستند، پایکوبی چوبی (گروهی) زنان و مردان قشقائی است که درجشن ها انجام می گردد. چوب بازی یا پایکوبی دَرْمَرو نیزاز پایکوبی های زیبا و جالب آن هاست که مردان دو تا دو تا و به نوبت با آهنگ ساز و دهل، و با چوب های کوتاه و بلندی که در دست دارند، با یکدیگر می پایکوبیند و مبارزه می نمایند.

اقامت

هتل دنیاگردی فیروز آباد

اگر قصد اقامت دارید، هتل دنیاگردی فیروز آباد در برترین نقطه شهر زیبای فیروزآباد، گزینه خوبی است. در اطراف این منطقه اقامت گاه های بوم گردی درجه یکی هم وجود دارد که می تواند حال و هوای لذت بخش زندگی ، مانند عشایر یا روستانشینان استان را، به نحو احسن به شما منتقل کند.

سوغات فیروزآباد

صنایع دستی فیروزآباد استان فارس

اگر هم می خواهید پس از تماشاِ کاخ اردشیر بابکان برای عزیزانتان سوغات خریداری کنید، برترین گزینه صنایع دستی فیروزآباد است. جاجیم، قالی، گلیم، گبه، چنته بافی، خورجین بافی، شیشه درمه و وارونه چینی از صنایع دستی این شهراست که حتما مورد توجه شما قرار می گیرد. حلوا ارده، روغن حیوانی و ارده نیز از دیگر سوغات فیروز آباد است.

تماشاِ یکی از مهم ترین بناهای دوران ساسانی، برای همه ما ایرانی ها می تواند تجربه ای ناب و آموزنده باشد. برای این بازدید، حتما بیش از یک ساعت زمان بگذارید و وسایل لازم ضروری را به همراه داشته باشید؛ چرا که در اطراف کاخ، امکانات رفاهی زیادی وجود ندارد. نکته دیگر اینکه، این تجربه را با به کارگیری همه جانبه آداب گردشگری مسئولانه زیباتر کنیم. مراقب باشیم تا رفتار ما آسیبی به این بنای تاریخی و محیط پیرامونش وارد نکند.

شما تا به حال به استان فارس و شهرستان فیروزآباد سفر نموده اید؟ آیا کاخ اردشیر بابکان را دیده اید؟ به نظر شما برای لذت بردن بیشتر از این تجربه باید چه تمهیداتی اندیشیده گردد؟ خاطرات و تجربیات خود درباره این مکان تماشای را با مخاطبان فروشگاه کامپیوتر به اشتراک بگذارید.

منبع:سـفـرزون

منبع: دیجیاتور